วัดหมอกจำแป่ พิธีกั่นตอโหลง ( ขอขมาพระสงฆ์ ) ตามประเพณีที่ปฏิบัติสืบต่อกันมาของชาวไทใหญ่

วัดหมอกจำแป่ พิธีกั่นตอโหลง ( ขอขมาพระสงฆ์ ) ตามประเพณีที่ปฏิบัติสืบต่อกันมาของชาวไทใหญ่

วันที่ 1 พ.ค. 67 ที่วัดหมอกจำแป่ ต.หมอกจำแป่ อ.เมือง จ.แม่ฮ่องสอน นายสมศักดิ์ ณ มาตคำ นายกองค์การบริหารส่วนตำบลหมอกจำแป่ พร้อมด้วย นางถนอม ณ มาตคำ กำนันตำบลหมอกจำแป่ นำคณะศรัทธาประชาชนตำบลหมอกจำแป่ ทั้ง 9 หมู่บ้าน ประกอบด้วย หมู่บ้านหมอกจำแป่ หมู่ที่ 1 บ้านแม่สะงา หมู่ที่ 2 บ้านห้วยขาน หมู่ที่ 3 บ้านห้วยโป่งอ่อน หมู่ที่ 7 บ้านทบศอก หมู่ที่ 8 บ้านยอด หมู่ที่ 9 บ้านนาป่าแปก หมู่ที่ 4 บ้านห้วยมะเขือส้ม หมู่ที่ 5 และบ้านรักไทย หมู่ที่ 6 นำอาหารคาวหวาน ข้าวหม้อ แก้งหม้อ และจตุปัจจัยไทยธรรม เพื่อทำพิธีขอขมาพระสงฆ์ ตามประเพณี เนื่องในเทศกาลสงกรานต์ ประจำปี 2567 มีพิธีขอขมาพระสงฆ์ ถวายจตุปัจจัยไทยทาน พระสงฆ์อนุโมทนา และถวายภัตตาหารเพล เป็นเสร็จพิธี

พิธีขอขมาพระสงฆ์ หรือ กั่นต่อโหลง นี้ มีการปฏิบัติเป็นประจำทุกปี ที่ได้สืบทอดมาช้านานตั้งแต่สมัยบรรพบุรุษ โดยจะมีพิธีขอขมาพระสงฆ์ หลังจากที่มีการเฉลิมฉลองประเพณีสงกรานต์ ก็จะมีการขอขมาผู้หลักผู้ใหญ่ ผู้มีพระคุณ ครูบาอาจารย์ เพื่อเป็นการร่วมอนุรักษ์ไว้ซึ่งวัฒนธรรมประเพณีอันดีงามของจังหวัดแม่ฮ่องสอน

เป็นประเพณีความเชื่อ ความศรัทธาของชาวไทใหญ่ที่มีต่อพระสงฆ์องค์พระเจ้า ทุกครั้งที่มีงานเทศกาลสำคัญต่างๆ ก็จะมีการขอขมาพระสงฆ์หลังจากสิ้นสุดเทศกาลนั้นๆ เพื่อเป็นการขอขมาลาโทษต่อสิ่งที่ได้กระทำล่วงเกิน ด้วยกายกรรม วจีกรรม มโนกรรม และเป็นการอโหสิกรรมต่อกัน ซึ่งชาวไทใหญ่ในจังหวัดแม่ฮ่องสอนจะถือเอาพิธีการกั่นตอ หรือขอขมานี้ เป็นประเพณีที่สำคัญอย่างยิ่ง

ประเพณีกั่นตอ ถือเป็นประเพณีสำคัญที่ชาวไทใหญ่นิยมปฏิบัติกันใน เดือนห้า (เมษายน) และเดือนสิบเอ็ด (ตุลาคม) เป็นวัฒนธรรมที่สืบทอดกันมาจากรุ่นสู่รุ่นยาวนานกว่า 150 ปีมาแล้ว ซึ่งชาวไทใหญ่ ในจังหวัดแม่ฮ่องสอน หลายพื้นที่ ยังคงรักษารูปแบบดั้งเดิมไว้ได้เป็นอย่างดี

หัวใจของประเพณีกั่นตอการขอขมา หรือการรดน้ำดำหัว คือการแสดงออกถึงความกตัญญูกตเวทีของผู้น้อย ที่มาขอขมาลาโทษ ที่อาจเคยล่วงเกินพระสงฆ์ บุพการี ญาติผู้ใหญ่ และเป็นการขอพรเพื่อความเป็นสิริมงคลแก่ตนเองและครอบครัวนั่นเอง

Cr. ฉลอง หมั่นสกุล